Kanal Tedavisi Nedir?
Kanal tedavisi ya da diğer bir adıyla endodonti tedavisi; enfekte olmuş, derin çürük ya da çürük dişin sinirlerine yayılmış ise dişi kurtarmak amacı ile yapılan bir tedavi yöntemidir. Her diş çürüğüne endodonti tedavisi uygulanması gerekmez. Diş çürüğüne dolgu ile müdahalenin yetersiz kaldığı durumlarda eğer iltihaplanma varsa, diş çürüğü daha da ilerlediyse ya da acılı ve ağrılıysa diş kanal tedavisi uygulanır. Dişte ortaya çıkan çürümeler zamanında tedavi edilmezse çürük derinlere doğru ilerler ve dişte yer alan sinirlerin iltihaplanmasına sebep olur. Diş sinirlerinin iltihaplanması kişinin şiddetli diş ağrısı yaşamasına sebep olabilir, dişte sıcağa ve soğuğa hassasiyet, kararma gibi problemler meydana gelebilir.
Dişlerin dış kısmında sert yapıya sahip olan mine dokusu, iç kısmında ise diş kökü boyunca uzanan sinir ve damar paketinden oluşan bir boşluk bulunur. Dişe hayat ve canlılık veren dokular, dişin merkezinde yer alan bu boşlukta bulunan ve pulpa ismi verilen sinir ve damarlardır. Kanal tedavisi esnasında dişin içinde yer alan kök kanalı ismi verilen doğal boşlukta bulunan yumuşak doku yani pulpa ile diş siniri çıkarılır, dişin içerisi temizlenir ve daha sonra açılan boşluk doldurulur.
Dişten çıkarılan diş siniri diş sağlığı ve fonksiyonu için hayati önem taşımaz ancak çıkarılması kişinin şiddetli ağrı çekmesinin önüne geçer. Bu sinir yalnızca soğuk ve sıcak algısı için kullanılan duyusal bir sinirdir. Kanal tedavisi esnasında bilinenin tersine hasta ağrı hissetmez. Kanal tedavisinde, dolgu tedavisinde olduğu gibi çevre dokular ve diş etkin bir şekilde uyuşturulur ve çoğunlukla 1 saat içerisinde işlem biter. Kök kanallarını genişletmek için kullanılan sistemler ve cihazların gelişmesi sayesinde kanal tedavisinin süresi kısalmış ve işlem daha kolay hale gelmiştir.
Kanal Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Kanal tedavisi dişinin sinirlerinin temizlenmesi, kök kanallarındaki enfeksiyon, kişinin dişindeki kök sayısı gibi işlemlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bazı durumlarda ise ek işlemler gerekebilir. Bu durumda diş hekimimiz size işlemler ile alakalı gerekli bilgilendirmeleri yapacaktır.
Kanal tedavisi dişin enfeksiyon boyutuna göre bir hafta kadar sürebilir. Ortalama bir kanal tedavisi yaklaşık olarak 30 dakika ile 90 dakika arasında sürebilir. Bazı vakarlarda örneğin, dişte enfeksiyon varsa, diş hekimi dişi temizlemek için içeri ilaç koyacağından ötürü diş kapatmadan önce bir hafta beklenir. Diğer vakalarda diş temizlendiği gün mühürlenebilir. Eğer kanal tedavisi aynı gün tamamlanmazsa, arada geçen sürede kanalın yeniden enfekte olmaması ve temiz kalması için açılan deliğe geçici bir dolgu yerleştirilir.
Diş kapatılacağı zaman deliğin içerisine sızmayı önleyecek bir macun yerleştirilir. Daha sonra tedavinin başında açılan dış erişin deliği bir dolguyla kapatılır. Bu sayede hem yapısı geçici olarak zayıflamış dişin desteklenmeden önce hasar görmesini hem de dişin iç kısmının yeniden kirlenmesini önlemek mümkün olacaktır. Bu süreç boyunca antiseptik gargara yapmak ve diş fırçalamak gibi normal diş bakımı sürdürülmelidir.
Dişin tam olarak restore edilmesi daha fazla işlem yapılmasını gerektirebilir. Kanal tedavisine gereksinim duyan diş çoğunlukla büyük bir dolgu, geniş bir çürüme ya da başka bir zayıflığı olduğu için dişi korumak ve kırılmasını engellemek üzere diş kaplaması gibi uygulamalar yapılabilir. Bu uygulamalara duyulabilecek ihtiyaç diş hekimi tarafından önceden belirtilecektir.
Kanal Tedavisi Ne Kadar Sürede İyileşir?
Kanal tedavisi yapılmış dişiniz enfekte olmuşsa, bu dişin toparlanma ve iyileşme süresi 6 ay ile 24 ar arası sürebilir. Bu durum, denilen süre boyunca her zaman ağrınız olacağı anlamına gelmez. Tersine, bu durum vücudun dişi rahatsız eden enfeksiyondan kendini kurtarması ve normal şartlarda bulunan sağlıklı doku ile yer değiştirmesi için geçecek zaman demektir.
Eğer enfeksiyon dişinize bulaşmamışsa, kanal tedavisinin tam olarak iyileşmesi için 1 hafta ile 3 hafta arasında zaman geçmesi gerekir. Bu dişin iç kanalları enfekte olabilir, ancak çevresinde yer alan dokular henüz enfeksiyon kapmamıştır. Ancak, etrafta yer alan dokuların ilerleyen bir dönemde enfeksiyona çok eğilimli olacağını da belirmemiz gereklidir.
Çürük Diş Kanal Tedavisi İşlemi Nasıl Yapılır?
Çürük diş kanal tedavisi bir endodontist ya da diş hekimi tarafından gerçekleştirilebilir. Endodontist, diş siniri ya da pulpasının hastalıkları ve yaralanmalarının sebepler, tedavisi, engellenmesi ve teşhisi konusunda uzmanlaşmış diş hekimidir. Kanal tedavisi aşamaları şu şekildedir:
- Kanal tedavisinde ilk aşama, kök kanallarının şeklini görmek için röntgen filmi çekerek çenede yer alan kemiklerde herhangi bir enfeksiyon belirtisi olup olmadığını belirlemektir.
- Diş hekimi dişin yakınında yer alanı uyuşturmak için lokal anestezi kullanacaktır. Bazı durumlarda diş siniri öldüğü için anestezi yapılmasına gerek olamayabilir fakat pek çok diş hekimi hastanın rahatlaması ve prosedürün gerektiği şekilde uygulanması için bölgeyi uyuşturur.
- Tedavi esnasında o bölgeyi tükürüksüz ve kuru tutmak için dişin etrafında bir lastik tabakası yerleştirilecektir.
- Diş hekimi bundan sonra kök kanalına erişim deliği açacaktır. Bu delikten içeride yer alan pulpa, çürümüş sinir dokusu ve zararlı bakteriler dişten çıkarılır. Temizleme işlemi kök kanal törpüleri yardımı ile yapılır.
- Çapları giderek artan törpüler sırasıyla bu delik içerisine yerleştirilerek kullanılır ve kök kanallarının çeperlerini kazıyıp fırçalayarak temizlemek için diş boyunca çalışılır.
- Buradan çıkan mikro kalıntılar düzenli bir şekilde temizlenir. Dişin iç kısmı detaylıca temizlendikten sonra açılan delik kapatılır.